Projecten en ideeën

 Heemkunde Voerendaal wil zich inzetten voor meer historisch besef. Dit kan door kleine veranderingen in de wijken of in het landschap die herinneren aan het verleden of aan gebeurtenissen. Hieronder vindt u enkele projecten waarvoor Heemkunde Voerendaal zich wil inzetten.

Herstel oude dorpspomp en herinrichting Laurentiusplein
Aan het Laurentiusplein stond vroeger een dorpspomp waar de bewoners hun drinkwater gingen halen. Deze plek aan het Laurentiusplein was niet alleen een punt waar bewoners elkaar troffen om water te halen maar tevens een sociaal trefpunt waar de laatste nieuwtjes uit het dorp werden uitgewisseld.
Water halen bij de pomp is nu gelukkig niet meer nodig maar het sociale trefpunt misschien des te meer.

Het vierjarig jongetje Leon Wesley werd als onderduiker in Voerendaal door de Duitse bezetter afgevoerd en vermoord in Auswitch. Een monumentje bestaande uit een plaat van Cortenstaal in het trottoir herinnert aan deze gebeurtenis.

Heemkunde Voerendaal wil graag de oude dorpspomp weer terug in het straatbeeld. In samenwerking met buurtvereniging St. Barabara, Gemeente Voerendaal, Comité Variëté en Woningstichting Voerendaal zetten we in om de herbouw van de dorpspomp te realiseren en het monumentje voor Leon Wesley meer onder de aandacht te brengen.
De werkgroep heeft in de laatste bijeenkomst besloten om niet alleen de dorpspomp te herbouwen, maar het gehele plein opnieuw in te richten zoals het in 1917 door architect Jan Stuyt ook bedoeld was.

Grafkelder Van Panhuys
In het Haerenbos ligt verborgen onder struiken een oude grafkelder. Deze behoort toe aan de Familie Van Panhuys die woonachtig was op kasteel Haeren. De grafkelder werd in 1808 gebouwd in opdracht van Willem Hendrik van Panhuys.

De gemeente wilde het terrein rond deze grafkelder toegankelijk maken voor bezoekers. Hiervoor wil ze een brug plaatsen over de ringsloot naar het eiland waar de grafkelder ligt.
Heemkunde Voerendaal vindt het een prima idee om de grafkelder weer zichtbaar te maken, maar wijst nu een brug over de ringsloot af. Eerst zullen er maatregelen genomen moeten worden zodat het "monument" beschermd wordt. Het gemetselde dak van de grafkelder is heel kwetsbaar. Het ligt onder een laag grond en ziet er uit als een heuvel waarover wellicht gelopen wordt. De gemetselde koepel kan dan instorten. Los van de onherstelbare schade aan de grafkelder kunnen personen ook ernstig letsel oplopen. Er zijn duidelijk zichtbare vernielingen in de grafkelder, nissen die afbrokkelen, namen die in de zachte mergel worden gekrast.
Dit alles komt het "monument" niet ten goede. Samen met de familie Van Panhuys, die nog steeds eigenaar is van de kelder, proberen we grip te krijgen op de situatie. Regelmatig toezicht, schoon maken van het terrein, opruimen en herstellen waar nodig van de kelder, levert straks een mooi monument op waar "onder begeleiding" de bezoeker de kelder kan bezichtigen.

Heemkunde Voerendaal is gestart met het opschonen van het eiland en de ringsloot. Een bord met daarop de omschrijving van de grafkelder en het ontstaan er van, geeft de wandelaar informatie. Dit geheel is een aanwinst voor Voerendaal en het zou de eerste keer zijn dat de grafkelder voor publiek zichtbaar wordt.


Project Keerberg
Update: Het project krijgt een impuls door het boekwerkje van Enny Steinbusch-Huyts. Zij is geboren in de Keerberg op nummer 22, de huidige woning van Reinart Rothkrans. Enny Steinbusch Huyts overleed in 2004 en in haar nalatenschap vond haar dochter een gedetaileerd boekwerk over de Keerberg en de omgeving.
Het boekwerkje is overgedragen aan Heemkunde Voerendaal. We gaan kijken hoe we dit boekwerk in meer of mindere mate publiek kunnen maken.

De Keerberg een lange straat vanaf de Looierstraat helemaal tot aan de Valkenburgerweg, vroeger zelfs vanaf het Kerkplein tot aan de Valkenburgerweg. Een straat met nauwelijks enige stijging dus van een berg is al helemaal geen sprake, vanwaar dan toch die naam Keerberg? Op een oude kaart van 1811-1832 zien we een waterstroompje van de Keerberg naar de Molenbeek gaan. Toch zou deze beek over de volle lengte van de Keerberg hebben gestroomd en uit de benaming af te leiden ook nog in de straat Op de Beek. Waar kwam het water van deze beek vandaan, waren er bronnen? Welke families woonden er op de Keerberg? Wij willen graag leden oproepen om mee het project te trekken: d.w.z. met bewoners en oud-bewoners gaan praten, geschiedenis van de bewoners uitzoeken, in kaart brengen van vroegere bedrijfjes op de Keerberg. Over een jaar willen we dan een presentatie geven over "de Keerberg van toen".
Wellicht wilt u hieraan meewerken, dan kunt u zich opgeven voor dit project bij onze secretaris Walter Uitterhoeve: secretaris@heemkundevoerendaal.nl


Maquette van de dorpskern van Voerendaal bouwen
Hoe zag het centrum van Voerendaal eruit in ca. 1850? Dat is een vraag die we niet zo makkelijk kunnen beantwoorden. Toch weten we welke gebouwen er al stonden, de St. Laurentius kerk, de pastorie, het freuleshoes, het huis "Op gen trepkes" van notaris en schoolmeester Cornelis Swildens, de oude smidse en nog diverse andere gebouwen. Vele oude foto's geven ons een beeld hoe deze gebouwen er uit hebben gezien en waar ze stonden. Oude kaarten laten ons zien waar deze gebouwen stonden.
Met die informatie moet het mogelijk zijn om een reconstructie te maken van de oude dorpskern van Voerendaal.
Met veel vlijt en nijverheid kunnen de gebouwen in miniatuur en op schaal worden nagemaakt en op een platte grond worden geplaatst, natuurlijk vergeten we dan ook niet de waterstromen door het centrum van Voerendaal. Zo wordt ons oude Voerendaal weer zichtbaar, een soort Madurodam van Voerendaal en die maquette zal zeker veel belangstellenden trekken.
Een project dat zich over vele jaren uitstrekt en waarvoor een goede organisatie en samenwerking nodig is. Is dit iets voor u? Meldt u aan voor dit project bij onze secretaris Walter Uitterhoeve: secretaris@heemkundevoerendaal.nl



    Projecten indienen

    Heeft u ook een idee over een project dat kan bijdragen aan de herleving van de historie van Voerendaal?

    U kunt uw idee insturen wellicht gaat Heemkunde Voerendaal daarmee aan de slag.
    Omschrijft u waar het project over gaat en waarom het volgens u bijdraagt aan de Voerendaalse historie.

    De status van een project wordt door middel van een kleurenbalkje aangegeven.

    • Rood: er is een reëel idee, maar de plannen moeten nog worden uitgewerkt.

    • Oranje: er zijn uitgewerkte plannen, maar de financiering en de vergunningen zijn nog niet rond.

    • Groen: de plannen zijn uitgewerkt en de financiering en de vergunningen zijn rond.

    • Blauw: de feitelijke realisering is in gang gezet.


    Financiering van de projecten

    Bij dit soort projecten is er altijd wel een financieel probleem. Materiaal en arbeidsloon zijn vaak de grootste kostenposten. Natuurlijk kunnen mensen bijdragen aan een project. Dit kan door geld beschikbaar te stellen,
    maar ook door materialen en arbeidskracht.

    Daar waar sprake is van aanpassingen in de openbare ruimte zoals in het project van de dorpspomp aan het Laurentiusplein, is samenwerking met de Gemeente nodig. In overleg met de gemeente die uiteraard altijd toestemming moet geven voor het realiseren van een project, kan er een coördinator worden aangesteld die er voor zorgt dat alle benodigde materialen en mankracht op het juiste moment op de juiste plaats zijn.

    Zelf meewerken aan het zichtbaar maken van een stukje Voerendaalse historie geeft zoveel meer voldoening.